W jakim wieku rozpoczęła się jego kariera? Jak duży wpływ na jego twórczość miały kobiety? Jakie skandale naznaczyły jego życie? Co uczyniło go tak sławnym? Na naszej stronie dowiesz się wszystkiego, co musisz wiedzieć o słynnym malarzu z Wiednia . trzeba wiedzieć.
Gustav Klimt (1862-1918) – austriacki artysta stulecia
Gustav Klimt był głównym przedstawicielem wiedeńskiej secesji , założycielem Secesji Wiedeńskiej i miał wpływ m.in. na Egona Schielego i młodego Oskara Kokoschkę. Klimt portretował bogate i najpiękniejsze kobiety Wiednia i jest uważany za malarskiego geniusza przełomu wieków. Jego portrety kobiet osiągają najwyższe ceny na międzynarodowym rynku sztuki.
Jego talent został dostrzeżony wcześnie
Gustav Klimt urodził się w Baumgarten pod Wiedniem 14 lipca 1862 roku, jako drugie z siedmiorga dzieci czeskiego złotnika Ernesta Klimta i jego żony Rozalii.
Jego kariera artystyczna rozpoczęła się wcześnie: w wieku 14 lat otrzymał stypendium dla Szkoły Sztuki i Rzemiosła w Cesarskim i Królewskim Austriackim Muzeum Sztuki i Przemysłu (obecnie Uniwersytet Sztuki Użytkowej). Wraz z młodszym bratem Ernstem Klimtem i kolegą z klasy Franzem Matschem założył w 1883 roku wspólnotę studyjną o nazwie Künstler-Compagnie.
Firma, początkowo z siedzibą przy Sandwirtgasse 8 w Wiedniu, a później przy Josefstädter Straße 21, szybko zyskała popyt i otrzymała liczne zlecenia, na przykład na dekorację teatrów, pałaców i willi w Wiedniu . Firma wykonała również malowidła kurtynowe i sufitowe dla teatrów w Reichenbergu, Karlowych Warach i Fiume, a także malowidła ścienne w zamku Peleș w mieście Sinaia .
Jednym z głównych zleceń było zaprojektowanie klatek schodowych i wnętrz wiedeńskiego Burgtheater. Projekt sufitu w willi Hermesa i klatka schodowa w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu również pochodzą od tego tria malarzy. Akwarela zatytułowana „Audytorium w Starym Burgtheater”, namalowana w latach 1888 i 1889, została nawet wyróżniona nagrodą Kaisera.
Około 1890 roku Gustav Klimt zerwał z silną tradycją akademicką i próbował wypracować własny styl . Stał się bardziej ekspresjonistyczny i coraz częściej opierał się na tak słynnej dziś dwuwymiarowej ornamentyce, znanej obecnie jako typowa dla Klimta.
W 1891 roku został przyjęty do Spółdzielni Sztuk Pięknych w Wiedniu (Künstlerhaus). Zaledwie rok później musiał zmierzyć się z dwoma ciężkimi ciosami losu . Po śmierci ojca w lipcu 1892 r. musiał pożegnać się także z młodszym bratem Ernstem Klimtem w grudniu, po czym spółka artystów została rozwiązana. Przynajmniej z artystycznego punktu widzenia rok 1892 przyniósł także pozytywne wiadomości. Dużym zainteresowaniem cieszył się plakat zaprojektowany przez Gustava Klimta na Międzynarodową Wystawę Muzyki i Teatru w Wiedniu.
Skandal wokół malowideł sufitowych na Uniwersytecie Wiedeńskim
Sztuka zawsze była dla niego na pierwszym miejscu, pójście na duże kompromisy dla klientów nie mieściło się w głowie Klimta. Stało się to szczególnie wyraźne w następstwie jednego z największych skandali artystycznych XX wieku.
Później, w 1894 roku, Klimt, wraz ze swoim starym towarzyszem Franzem Matschem, otrzymał zlecenie od Cesarsko-Królewskiego Ministerstwa Edukacji na namalowanie sufitu sali ceremonialnej na Uniwersytecie Wiedeńskim. Ministerstwo Edukacji wykonało malowidła sufitowe w sali ceremonialnej Uniwersytetu Wiedeńskiego, tak zwane malowidła wydziałowe.
Duże malowidła sufitowe były już planowane na ukończenie głównego budynku zaplanowanego przez architekta Heinricha von Ferstela w 1884 roku, ale ze względu na koszty zrezygnowano z nich na razie. Po dziesięciu latach miał nadejść wreszcie ten czas. Odpowiedzialna komisja uniwersytetu przewidziała jako temat przewodni „Triumf światła nad ciemnością”.
Cztery wydziały uczelni (medycyna, filozofia, teologia i prawo) miały być reprezentowane na czterech osobnych obrazach każdy. Dodatkowo zaplanowanodwanaście tzw. „Zwickelbilder”, z których każdy miał przedstawiać spersonifikowane nauki.
Krytyka i nagrody
Realizacja zamówienia trwała kilka lat. Ponieważ jednak styl Klimta w tym okresie coraz wyraźniej ewoluował od historyzmu w kierunku symbolizmu, również poprawione obrazy coraz bardziej oddalały się od pierwotnie zatwierdzonych rysunków. Kiedy Matsch i Klimt przedstawili wreszcie swoje projekty Komisji Artystycznej Ministerstwa i Komisji Artystycznej Uniwersytetu, spotkali się z mieszanymi reakcjami.
O ile obrazy Matscha otrzymały raczej pozytywną ocenę, o tyle projekty Gustava Klimta zostały odrzucone przez 87 członków wydziału. Po tym, jak obraz Klimta „Filozofia”, nagrodzony złotym medalem na Wystawie Światowej w Paryżu, spotkał się ze szczególnie ostrym sprzeciwem, w przypadku dzieł „Medycyna” i „Jurysdykcja” był jeszcze mniej niż wcześniej skłonny do kompromisu.
Przede wszystkim przedstawienie nagich kobiet, ale także wizualnie dość odmienne style obu artystów doprowadziły do ostrej krytyki. Prasa w dużej mierze popierała wówczas tę opinię.
Gustav Klimt odmówił jednak poddania się konserwatywnym życzeniom swoich mecenasów. Słusznie, czego dowodem są międzynarodowe nagrody. Ale w rodzinnym Wiedniu został za to wręcz zaatakowany. Następnie zwrócił komisji prawo, medycynę i filozofię. Kiedy Ministerstwo Edukacji zabroniło mu wystawienia obrazów wydziału na Targach Światowych w St. Louis, przekazał również zlecenie na sześć spandreli Matschowi.
Założenie Secesji Wiedeńskiej
24 maja 1897 r. Klimt zrezygnował z członkostwa w Spółdzielni Sztuk Pięknych w Wiedniu i wraz z przyjaciółmi Josefem Hoffmannem, Kolomanem Moserem i innymi artystami założył nowe stowarzyszenie artystów wzorowane na Secesji Monachijskiej o nazwie Secesja Wiedeńska . W latach 1897-1899 pełnił również funkcję pierwszego prezesa Secesji. Powodem rozłamu było odrzucenie panującego konserwatyzmu i historyzmu.
Pierwsza wystawa odbyła się w następnym roku przy Friedrichstraße 12 w I dzielnicy Wiednia. Z okazji XIV wystawy Secesji w 1902 roku Gustav Klimt stworzył słynny Fryz Beethovena. Ponadto utrzymywał także bliskie kontakty z członkami ówczesnej Wiener Werkstätte.
Gustav Klimt był również głęboko związany z wiedeńskim Belwederem. Na przykład założenie Galerii Nowoczesnej w 1903 roku w Dolnym Belwederze było wynikiem inicjatywy Klimta i innych kolegów artystów. Ich celem było stworzenie miejsca dla współczesnej sztuki z Austrii i pokazanie tych obrazów w międzynarodowym kontekście.
W proteście przeciwko „zbyt naturalistycznemu stylowi” niektórych artystów, Klimt zrezygnował z członkostwa w Secesji Wiedeńskiej, której był współzałożycielem, w 1905 roku wraz z wieloma podobnie myślącymi artystami, a jego obrazy zostały usunięte z budynku Secesji.
Gustav Klimt i Złoty Okres
Klimt kochał kobiety, a kobiety kochały jego. Młoda Alma Mahler była jedną z jego pierwszych muz. Chociaż malarz nigdy nie był żonaty, miał intymne związki z kilkoma kobietami i był ojcem co najmniej sześciorga dzieci. Udowodniono, że był blisko związany z wieloma klientami. Ale do jakiego stopnia faktycznie układały się relacje z portretowanymi przez niego paniami, można dziś tylko przypuszczać. Jego biografia dostarcza niewiele informacji na ten temat.
W 1902 roku sportretował Emilie Flöge, która stała się jego „osobą życia”. Z właścicielką salonu mody Flöge łączyła go bliska przyjaźń, uważano ją nawet za jego partnerkę. Razem spędzali wiele lat nad jeziorem Attersee w Górnej Austrii, gdzie powstało również wiele obrazów przyrodniczych Klimta. Klimt wykonał również projekty sukien reformowanych dla salonu mody Flöge.
Znane dzieło „Judyta i Holofernes„, znane również jako „Judyta 1”, powstało już rok wcześniej. Uważany jest za wczesne dzieło „złotego okresu”, który miał trwać około dziesięciu lat i przyniósł najsłynniejsze obrazy artysty. Widnieje na nim scena z Biblii: pobożna wdowa Judyta trzyma w rękach głowę Holofernesa tuż po jego ścięciu, przy czym głowa była tylko częściowo widoczna na prawej krawędzi. Celowo pominięto krwawe przedstawienie.
Rekordowa cena za „Adele Bloch-Bauer I
W 1907 roku powstał „Portret Adele Bloch-Bauer I” . „Złota Adele” jest jednym z najważniejszych dzieł malarza i dzięki procesowi restytucji wisi dziś w New Gallery na Manhattanie w Nowym Jorku . W 2006 roku obraz wart był aż 135 milionów dolarów dla przedsiębiorcy Ronalda Laudera. Cena zakupu przeszła do historii, nikt wcześniej nie wydał tyle za obraz.
Adele-Bloch-Bauer jako jedyna dama została dwukrotnie sportretowana przez Gustava Klimta. W 1912 roku namalował ją ponownie, tym razem stojącą na kolorowym tle. Obraz nosi znamienny tytuł „Adele Bloch-Bauer II”.
W tym samym roku co „Złota Adele” powstał również portret„Danaë”, przedstawia on postać z mitologii greckiej. Według tradycji była kochanką Zeusa, ojca bogów, który nakarmił ją w postaci deszczu złota i któremu urodziła później syna Perseusza.
Rok 1907 był dla austriackiej historii sztuki znamienny także z innych powodów, gdyż wtedy doszło do pierwszego osobistego spotkania z Egonem Schiele. Egon Schiele który uchodził za wielkiego wielbiciela malarza. Klimt stał się dla niego ojcowskim przyjacielem i mentorem.
Delikatny pocałunek, który przetrwał wszystkie czasy
Najsłynniejszym obrazem Gustava Klimta jest niewątpliwie „Pocałunek”, w oryginale zatytułowany „The Lovers”. Żaden inny jego obraz nie był częściej reprodukowany, a do dziś motyw ten zdobi niezliczone artykuły na sprzedaż.
Praca o wymiarach 180 × 180 cm przedstawia mężczyznę i kobietę w szczęśliwej wspólnocie, przy czym tytułowy pocałunek jest tylko przelotny. Imion zakochanych również można się tylko domyślać. Spekulacji, że to Gustav Klimt i Emilie Flöge nie udało się potwierdzić. „Pocałunek” został po raz pierwszy zaprezentowany na otwarciu Wiedeńskiej Wystawy Sztuki w 1908 roku i jest obecnie wystawiany w Belvedere Vienna przy Prinz-Eugen-Straße 27.
Przy okazji: stała wystawa w Belwederze pokazuje nie tylko zbiór znanych dzieł ze złotego okresu, ale także obrazy z wczesnej fazy Klimta, która była jeszcze impresjonistyczna.
Późny hołd i śmierć Gustava Klimta
Wniosek o powołanie na stanowisko profesora Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu został odrzucony przez cesarsko-królewskie Ministerstwo Edukacji. Ministerstwo Oświaty odrzuciło ją po raz czwarty w 1917 roku. W odpowiedzi Akademia bezceremonialnie mianowała Gustava Klimta członkiem honorowym 26 października – w dniu austriackiego święta.
Miał to być ostatni wielki zaszczyt za jego życia. 11 stycznia 1918 roku Klimt doznał udaru mózgu w swoim mieszkaniu przy Westbahnstrasse 36, w wyniku którego zmarł 6 lutego 1918 roku w wiedeńskim szpitalu generalnym przy Alser Strasse 4. Jego doczesne szczątki zostały pochowane na cmentarzu w Hietzing.
Wskazówka dotycząca podróży w czasie: Niestety, dom urodzenia Klimta przy Linzer Strasse w 1140 roku w Wiedniu już nie istnieje; został zburzony w 1966 roku. Jednak jego ostatnią pracownię, willę przy Feldmühlgasse 11 w Hietzing, nadal można zwiedzać i jest to jeden z najbardziej ekscytujących zabytków Wiednia. zabytki Wiednia .
Więcej informacji: Willa Klimta | ostatnia pracownia Klimta
