Mozart i Strauss

Przeżyjcie pełną humoru rozmowę pomiędzy dwoma światowej sławy kompozytorami – Wolfgangiem Amadeuszem Mozartem – cudownym dzieckiem z Salzburga i Johannem Straussem Sohnem, prawdziwym wiedeńczykiem wśród wielkich kompozytorów, znanym również jako „Król Walca”.

do następnego podświetlenia

Oczekujcie dowcipnego dialogu pomiędzy dwoma kompozytorami Mozartem i Straussem, któremu towarzyszyć będą ich najlepsze muzyczne przysmaki. Mozart znany jest ze swoich dzieł – Die kleine Nachtmusik czy Czarodziejski flet. Johann Strauss Sohn przeszedł do historii jako kompozytor Walca Dunajskiego.

Kup teraz bilety

Kim był Mozart?

Wolfgang Amadeus Mozart urodził się 27 stycznia 1756 roku na słynnej salzburskiej Getreidegasse. Był najmłodszym dzieckiem Leopolda Mozarta i Anny Marii (z domu Pertl). Jako dziecko często nazywano go Wolferl, jako dorosły lubił nazywać się „Amadé” na sposób francusko-wiedeński .

Jego ambitny ojciec uczył go razem ze starszą siostrą Marią Anną, zwaną Nannerl. Już w młodym wieku występował jako „cudowne dziecko” na trasach koncertowych w całej Europie. Jego pierwszy występ w Wiedniu miał miejsce w 1762 roku, kiedy to w wieku sześciu lat wystąpił wraz z siostrą przed habsburską władczynią Marią-Teresą w Sali Lustrzanej w Schönbrunn. Po wszystkim wskoczył jej na kolana i pocałował ją „sprawiedliwie”.

Życie Mozarta

Potem nastąpiły liczne podróże po Europie . Pierwszymi przystankami były Niemcy, Francja i Wielka Brytania. Później były dłuższe podróże do Włoch i raz po raz wracał do Salzburga, gdzie był koncertmistrzem orkiestry dworskiej w służbie księcia arcybiskupa Hieronima hrabiego Colloredo.

Z biegiem czasu w służbie arcybiskupa powstawały coraz większe napięcia. Złamanie przyszło wreszcie wraz ze słynnym „kopniakiem”, jaki dał mu wysłannik hrabiego Arco w domu krzyżackim w Wiedniu. Awansował więc do niepodległości z kopa.

Karierę jako wolny strzelec rozpoczął w Wiedniu w 1781 roku. Udzielał lekcji gry na fortepianie, grał na koncertach i komponował dla różnych klientów. Wraz z Haydnem i Beethovenem założył klasycyzm wiedeński.

Do historii przeszła również muzyczna rywalizacja Mozarta z nadwornym kompozytorem Antonio Salierim. Cesarz Józef II dał im obu zadanie napisania krótkiej opery i wystawienia jej na dwóch przeciwległych scenach w Oranżerii w Schönbrunn . Różnica w randze była zauważalna – opera Mozarta została wykonana jako preludium, a dzieło Salieriego trwało dwa razy dłużej i odniosło ogromny sukces. Było to również zauważalne w honorarium, gdyż Salieri otrzymywał dwukrotnie wyższe wynagrodzenie.

Mozart i Constanze Weber

Mozart poślubił swoją Constanze Weber w wiedeńskiej katedrze św. Szczepana i spędził z nią szczęśliwe lata w istniejącym do dziś Domu Mozarta na Domgasse. Mieli sześcioro dzieci, z których przeżyło tylko dwóch synów. Tu powstały jego najsłynniejsze dzieła, takie jak „Le Nozze di Figaro”, „Don Giovanni”,„Eine kleine Nachtmusik„.

Około 1790 roku Mozart był u szczytu swojej kariery . Następnie powstały dzieła „Cosi fan tutte”, „La Clemenza di Tito” i wreszcie jego najbardziej znane i chyba najsłynniejsze dzieło – Singspiel „Die Zauberflöte”.

Ostatnie trzy lata życia Mozarta (1789-91) były również udane artystycznie i finansowo. Czarodziejski flet odniósł wielki sukces, jednak wielokrotnie popadał w długi. Wraz z Emanuelem Schikanederem, dyrektorem teatru Freihaustheater na Wiedniu, był bratem lożowym w loży masońskiej „Zur Wohltätigkeit”.

Requiem d-moll było jego ostatnią kompozycją i w tym czasie poważnie zachorował. Mając zaledwie 35 lat, zmarł 5 grudnia 1791 r. na miejscową gorączkę frygijską. Został pochowany, zgodnie z ówczesnym zwyczajem, w grobie szybowym na cmentarzu św. Marksa . Później udało się tylko w przybliżeniu zlokalizować dokładne miejsce pochówku. Na Cmentarzu Centralnym możemy odwiedzić kolejny dziś grób honorowy, a także podziwiać pomnik Mozarta w Burggarten .

Johann Strauss Syn

Johann Strauss syn, król walca, urodził się w Wiedniu 25 października 1825 roku i również zmarł w Wiedniu w 1899 roku. Był kompozytorem, kapelmistrzem, synem ojca Johanna Straussa i bratem Josefa i Eduarda. Już jako dziecko pielęgnował pragnienie zostania muzykiem, co raczej nie podobało się jego ojcu.

Ojciec również był muzykiem i nadwornym balmistrzem cesarza, ale opuścił rodzinę dla innej kobiety. Jego matka Anna tym bardziej wspierała teraz syna, by ten stał się odnoszącym sukcesy kompozytorem.

Syn Johanna Straussa w wieku 19 lat bardzo udanie zadebiutował ze swoim zespołem w kasynie Dommayera w Hietzing i tym samym stał się największym konkurentem ojca. Odniósł jeszcze większy sukces niż jego ojciec. Jego podróże koncertowe po Europie i USA doprowadziły do istnej „Strauss-Manii”.

Pierwsze lata jego działalności upłynęły pod znakiem rywalizacji z ojcem. Tak jak ten ostatni rekrutował swoich odbiorców z mieszczańskich i najwyższych kręgów społecznych, tak jego syn początkowo zwracał się do studentów, mniejszości etnicznych i grup marginalizowanych. Ponadto zabiegał o angaże poza Wiedniem, co zaowocowało licznymi podróżami koncertowymi po Europie.

Po nagłej śmierci ojca na szkarlatynę w 1849 roku w wieku zaledwie 45 lat, syn mógł przejąć orkiestrę ojca. Dopiero w 1852 roku powierzono Johann Strauss Sohn wykonywanie muzyki na dworze cesarskim. Później doszedł tytuł k.k.Hofballmusik-Direktor.

Operetka „Fledermaus” i „Baron cygański” stworzyły dalszy szum. Został obsypany zaproszeniami i zaszczytami jako Król Walca. W ciągu dnia komponował niezliczone walce i operetki, a wieczorem grał do późnej nocy. Światową sławę przyniósł mu Walc Dunajski, który jest uznawany za tajny hymn Austrii.

Ogromna ilość pracy Straussa odbiła się na jego zdrowiu: załamania fizyczne wymusiły serię pobytów w sanatoriach w latach 1853-55. Inspirował się w Badgastein, a następnie spędził kilka sezonów jako gość w Pawłosiowie pod Petersburgiem, gdzie udało mu się również pozyskać rodzinę rosyjskiego cara. To właśnie występy w Pawłowsku pozwoliły synowi Straussa wyjść wreszcie z cienia ojca w Wiedniu.

W 1862 roku ożenił się z Henriette, zwaną Jetty, starszą o siedem lat byłą śpiewaczką, która została też jego menedżerem. Po jej śmierci w 1878 roku ożenił się z młodszą o 25 lat aktorką i śpiewaczką Ernestine Dittrich, zwaną Lili. Wkrótce jednak rozwiedli się z powodu innego mężczyzny. Pocieszał się młodszą o 31 lat Adele Strauss. Aby móc ją poślubić, przeszedł z katolicyzmu na protestantyzm, a nawet opuścił państwo austriackie i został obywatelem Saxe-Coburg i Gotha.

W 1862 roku ożenił się z Henriette, zwaną Jetty, starszą o siedem lat byłą śpiewaczką, która została też jego menedżerem. Po jej śmierci w 1878 roku ożenił się z młodszą o 25 lat aktorką i śpiewaczką Ernestine Dittrich, zwaną Lili. Wkrótce jednak rozwiedli się z powodu innego mężczyzny. Pocieszał się Adele Strauss, 31 lat młodszą od siebie. Aby móc ją poślubić, przeszedł z katolicyzmu na protestantyzm, a nawet opuścił państwo austriackie i został obywatelem Saxe-Coburg i Gotha.

W 1872 r. wyruszył w najdłuższą trasę koncertową, która zaprowadziła go za Atlantyk na „World Peace Festival” w Bostonie i dalej do Nowego Jorku . Szybko jednak doznał tęsknoty za domem i cieszył się, że znów będzie mógł dawać gościnne występy w Wiedniu.

Zmarł na zapalenie płuc 3 czerwca 1899 roku w wieku 74 lat. Był trzykrotnie żonaty, nie pozostawił dzieci.

Jego pomnik w Stadtparku jest jednym z najczęściej fotografowanych w Wiedniu, a na Cmentarzu Centralnym możemy odwiedzić jego grób honorowy. Ponadto można zwiedzić jego dawną rezydencję przy Praterstraße, gdzie skomponował słynny Walc Dunajski. Ponadto w 9 dzielnicy znajduje się ciekawe muzeum o dynastii Straussów.

Do następnego podświetlenia